Wednesday, April 10, 2013

जन्मभूमि सदा प्रिय




दुवै ती सरिता मिल्दा बेसी सत्रसये निर
सम्झी ईश्वर फर्कन्छौँ हामी पूर्व दिशातिर

आज यो शुभ बेलामा श्रद्धा–पुष्प यिनै मिले
प्यारो बस्ती दुराडाँडा सम्झनाका तरङ्गले

जति नै देवदेवीमा भक्तिभाव अनन्य छ
जन्मभूमि तिमीतर्फ त्यति नै अनुराग छ

पुरानो कोट फोस्रेको तुर्लुङे भेकको पनि
गर्दी सेँचन धर्तीमा खेल्दछिन् तटिनी उनी

सिकता पेलिने गाथा किर्किरी धुन गुञ्जँदी
केके सौगात ली झर्छिन् किरिन्चे कल्कलाउँदी

नेटा थान्सिङ खोस्रेर पाउँदी मन्द वेगमा
सर्पको चालले झर्छिन् तल सम्थर फाँटमा

उनै भागीरथी देवी मालिकाको सुशीतल
जल बग्छ सदा काल पखाली पाउ मञ्जुल

यी दुवैको सफा हावा कल्कल ध्वनिले सदा
पञ्चतत्व मिलेको छ सानन्द घुम्न पाउँदा

धरणी तल छोएर टेक्दा ती पाइलाहरू
आनन्द मिल्छ भन्छन् रे स्वर्गका देवताहरू

धन्य सम्झन्छु यो बस्ती जन्मी हुर्केंबढेँ जहाँ
मिलेको सुख ऐश्वर्य जेजति छ सबै यहाँ

वन खेत र पाखाको वातावरण शुद्ध छ
सदैव गाउँमै बस्ने मुराद मनभित्र छ

एउटा खिन्नता यो छ गाउँ नै शून्य भैदिँदा
छिटै नै पूर्णता आओस् यही आशा छ सर्वदा

यदुनाथ सरल

आदर्श महिमा




आदर्श पत्नी पतिलाइ चाहिए
आदर्श उस्तै पतिदेव भैदिए
समस्त भू यो सुरलोक बन्दथ्यो
दाम्पत्य संसार धपक्क बल्दथ्यो ।

- यदुनाथ सरल

हेमन्त चर्चा




अध्येता बाबुनानीहरू, यो अङ्कमा हेमन्त ऋतुको बारेमा चर्चा गर्दैछु । यो उपजाति छन्दमा छ । अरू ऋतुहरूको चर्चा पनि आगामी अङ्कमा क्रमशः प्रस्तुत हुने नै छन् ।

हेमन्त ठन्डी सुरुमै हुनाले
प्राणी सबै थर्थर काम्न थाले
खाने कुरा जे छ रुचेर पच्छ
परन्तु ठिक्कैसँग खानुपर्छ ।

हेमन्तमा भिन्न कथा विशेष
भरी भकारी धनधान्य वेश
विपन्न होस् तापनि हुन्छ तुष्ट
सम्पन्नकै छाँट उही दुरुस्त ।

जाडो बढे तापनि खान बस्न
प्रशस्त उस्को त्यतिखेर धन्य
छ लोक सानन्द धनी समान
विशेषता यो ऋतुमा महान ।

यो पञ्चमी मङ्सिर शुक्लपक्ष
हेमन्त अन्तर्गत चारु स्वच्छ
आयोजना उत्सव यो विचित्र
विदेहको देश यसै पवित्र |

श्रीरामसीता शुभ त्यो विवाह
दाम्पत्यका लागि नयाँ प्रवाह
त्यो शश्यले श्यामल शुभ्र वेश
रमाइलो हुन्छ त्यहाँ विशेष ।

-- यदुनाथ सरल 

सम्झौँ चरी सर्वोपरि




जोडी ढुक्कुर आउँछन् वरिपरि केही नमानी डर
तिन्का निम्ति म पातमा अलिकति खाना लिई बाहिर
टक्य्राए पछि ती टपाटप टिपी खाएर एताउति
घुम्छन् आँगनमा डुली दिनभरी चारा मिल्यो हो कति ?

बच्चालाई बचाउने सँगसँगै साथी बनी ईश्वर
त्यो संरक्षक भै सदैव यिनको आधारकै खातिर
बन्दै नित्य दयालु जीवहरूको टेवा र सेवा दिई
बस्तो हो हितका निमित्त सबका भित्रै छिपेरै रही ।।

धर्तीका प्रिय जीवतर्पm रहने सर्वोच्च सञ्चालक
यौटा स्तुत्य अदृष्ट शक्ति जुन हो हाम्रो सदा पालक
लत्याई परमेशलाई शठले गर्छन् अनास्था भने
पश्चाताप शिवाय आखिर कतै क्यै छैन भेट्टाउने ।।